Traducción Estación Atlántica
A proximidade das eleccións, sobre todo si implican posibilidade de cambio político, agudiza o enxeño dalgunhas formacións para axitar o voto do medo. O PP galego céntrase agora en Venezuela, pero antes axitou outros terrores electorais
El Diario.es David Lombao
20/05/2015
É un clásico electoral. A proximidade de eleccións, sobre todo si estas traen consigo a posibilidade dun cambio político, agudiza o enxeño dalgunhas formacións políticas para axitar o voto do medo, advertencias que se mesturan coas peticións de voto e que, en moitas ocasións, teñen pouco ou nada que ver coa realidade. Esta técnica, tan vella como o propio procedemento electoral, ten en Galicia algúns fitos singulares aos que nos últimos días estase engadindo o empecinamiento de Alberto Núñez Feijóo por ameazar varias veces ao día coa posibilidade de que múltiples concellos acaben converténdose en "pequenas Venezuelas" si despois do 24-M acceden aos seus gobernos distintas forzas da esquerda. Pero antes houbo outros.
Aínda que sería posible realizar unha antología do medo electoral desde os comezos da andadura autonómica un posible inicio do percorrido polos terrores máis recentes é o comezo da década pasada, cando o último e atribulado goberno de Manuel Fraga vía cada vez máis próxima a posibilidade de que unha coalición de socialistas e nacionalistas puidese ascender ao poder. Nun clima político cada vez máis convulso e con crecentes protestas sociais por conflitos como as vacas tolas, a xestión do Prestige ou a guerra de Irak o entón presidente da Xunta afrontaba as eleccións municipais de 2003 advertindo de todo un caos si, como despois sucedeu, PSdeG e BNG desbancaban aos candidatos populares dalgunhas destacadas alcaldías.
Neste contexto, Fraga advertía de que un goberno do PSdeG equivalía a un goberno dos "comunistas", tendo en conta que o partido que dirixía Emilio Pérez Touriño dicía que "quere acabar cos burgueses". Maiores eran as advertencias para o BNG, que na altura xa compartía goberno cos socialistas en concellos como Lugo ou Santiago. O Bloque, dicía o titular da Xunta, "quere poñer un muro en Pedrafita [límite con Castilla e León]" e si gobernaba en Galicia seguiría o modelo "dalgúns vascos" que "queren co terrorismo mellorar o país".
Algo tan grave como o terrorismo foi outra das ferramentas de campaña do propio PP dous anos máis tarde, cando se impuxeron os dictados da dirección estatal do partido que levaron a Fraga e a adiantar as eleccións ao 19 de xuño de 2005. Mentres as enquisas auguraban a perda da maioría absoluta unha asociación de vítimas do terrorismo aseguraba en roda de prensa na Coruña que, si o PP perdía a Xunta, "deica pouco teremos aquí a ETA". Pouco despois Fraga era preguntado respecto diso por Iñaki Gabilondo na Cadea SER e ratificaba a ameaza: "Unha coalición PSdeG-BNG podería facilitar a chegada do terrorismo a Galicia", sentenciaba o patrón da dereita.
Panfletos 'anónimos' sobre a incautación de terras
Menos de catro anos logo daquelas advertencias de Fraga o electorado galego foi chamado de novo ás urnas para renovar o Parlamento. As carreira previa ás eleccións autónomicas de 2009 foi unha das máis duras que se recordan. Así, por exemplo, no primeiro día da campaña moitos carteis electorais das forzas que sustentaban ao goberno apareceron acompañados por outros do PP que, coas cores corporativos do PSOE, atacaban con dureza a xestión de Touriño e Quintana. Nos días seguintes sucedéronse as filtraciones, os anónimos dirixidos aos medios de comunicación, os correos e as noticias falsas e ata a difusión dun accidente de tráfico do vicepresidente da Xunta que nunca sucedera.
Cando faltaban tres días para a cita coas urnas en varias localidades da provincia de Ourense difundíronse panfletos que, con ningún logotipo e abundantes faltas gramaticales, alertaban dunha supostas perversas intencións de socialistas e nacionalistas. "Quéresche quedar sen as túas leiras?", preguntaba o encabezado do escrito, cuxa impresión e difusión foi atribuída ao PP. "Si goberna o BNG e o PSOE pódenche quitar as túas terras e darllas a outros coa escusa de que non as traballas", continuaba o texto. "Si goberna o BNG e o PSOE non podes vender e comprar as túas leiras libremente", agregaba, antes de citar varios artigos da lei do Banco de Terras, que o PP despois desenvolveu no Goberno. "O PSOE e o BNG queren quedarse coas túas terras", "en defensa da liberdade e da propiedade das túas leiras, o 1 de marzo di non ao bipartito", culminaba.
O perigo radical e/ou bolivariano
Nas seguintes convocatorias electorais sucedéronse as vitorias do PP e, se cadra por iso, o partido da dereita afrouxou o discurso do medo, polo menos en Galicia. Así, por exemplo, na campaña autonómica de 2012 tanto Feijóo como Rajoy apenas pasaron das apelaciones máis ou menos genéricas a infundir temor sobre un posible goberno bipartito ou tripartito. "Galicia non está para bromas", dixo Rajoy na praza de touros de Pontevedra, mentres Feijóo axitaba sen excesiva paixón a pantasma da presunta "imposición" do idioma galego.
Pero chegou Podemos e todo cambiou. As eleccións europeas supuxeron un duro golpe ao bipartidismo en todo o Estado e en Galicia trouxeron consigo o menor número de votos ao PP dos últimos vinte e cinco anos. Neste contexto, a formación das 'mareas' municipais e a posible consecución de gobernos de esquerda tralo 24-M levou aos populares a instalarse de novo no discurso do medo, agora asentado nunha suposta chegada aos municipios de gobernos "radicais", "separatistas" ou "bolivarianos".
Aínda que sería posible realizar unha antología do medo electoral desde os comezos da andadura autonómica un posible inicio do percorrido polos terrores máis recentes é o comezo da década pasada, cando o último e atribulado goberno de Manuel Fraga vía cada vez máis próxima a posibilidade de que unha coalición de socialistas e nacionalistas puidese ascender ao poder. Nun clima político cada vez máis convulso e con crecentes protestas sociais por conflitos como as vacas tolas, a xestión do Prestige ou a guerra de Irak o entón presidente da Xunta afrontaba as eleccións municipais de 2003 advertindo de todo un caos si, como despois sucedeu, PSdeG e BNG desbancaban aos candidatos populares dalgunhas destacadas alcaldías.
Neste contexto, Fraga advertía de que un goberno do PSdeG equivalía a un goberno dos "comunistas", tendo en conta que o partido que dirixía Emilio Pérez Touriño dicía que "quere acabar cos burgueses". Maiores eran as advertencias para o BNG, que na altura xa compartía goberno cos socialistas en concellos como Lugo ou Santiago. O Bloque, dicía o titular da Xunta, "quere poñer un muro en Pedrafita [límite con Castilla e León]" e si gobernaba en Galicia seguiría o modelo "dalgúns vascos" que "queren co terrorismo mellorar o país".
Algo tan grave como o terrorismo foi outra das ferramentas de campaña do propio PP dous anos máis tarde, cando se impuxeron os dictados da dirección estatal do partido que levaron a Fraga e a adiantar as eleccións ao 19 de xuño de 2005. Mentres as enquisas auguraban a perda da maioría absoluta unha asociación de vítimas do terrorismo aseguraba en roda de prensa na Coruña que, si o PP perdía a Xunta, "deica pouco teremos aquí a ETA". Pouco despois Fraga era preguntado respecto diso por Iñaki Gabilondo na Cadea SER e ratificaba a ameaza: "Unha coalición PSdeG-BNG podería facilitar a chegada do terrorismo a Galicia", sentenciaba o patrón da dereita.
Panfletos 'anónimos' sobre a incautación de terras
Menos de catro anos logo daquelas advertencias de Fraga o electorado galego foi chamado de novo ás urnas para renovar o Parlamento. As carreira previa ás eleccións autónomicas de 2009 foi unha das máis duras que se recordan. Así, por exemplo, no primeiro día da campaña moitos carteis electorais das forzas que sustentaban ao goberno apareceron acompañados por outros do PP que, coas cores corporativos do PSOE, atacaban con dureza a xestión de Touriño e Quintana. Nos días seguintes sucedéronse as filtraciones, os anónimos dirixidos aos medios de comunicación, os correos e as noticias falsas e ata a difusión dun accidente de tráfico do vicepresidente da Xunta que nunca sucedera.
Cando faltaban tres días para a cita coas urnas en varias localidades da provincia de Ourense difundíronse panfletos que, con ningún logotipo e abundantes faltas gramaticales, alertaban dunha supostas perversas intencións de socialistas e nacionalistas. "Quéresche quedar sen as túas leiras?", preguntaba o encabezado do escrito, cuxa impresión e difusión foi atribuída ao PP. "Si goberna o BNG e o PSOE pódenche quitar as túas terras e darllas a outros coa escusa de que non as traballas", continuaba o texto. "Si goberna o BNG e o PSOE non podes vender e comprar as túas leiras libremente", agregaba, antes de citar varios artigos da lei do Banco de Terras, que o PP despois desenvolveu no Goberno. "O PSOE e o BNG queren quedarse coas túas terras", "en defensa da liberdade e da propiedade das túas leiras, o 1 de marzo di non ao bipartito", culminaba.
O perigo radical e/ou bolivariano
Nas seguintes convocatorias electorais sucedéronse as vitorias do PP e, se cadra por iso, o partido da dereita afrouxou o discurso do medo, polo menos en Galicia. Así, por exemplo, na campaña autonómica de 2012 tanto Feijóo como Rajoy apenas pasaron das apelaciones máis ou menos genéricas a infundir temor sobre un posible goberno bipartito ou tripartito. "Galicia non está para bromas", dixo Rajoy na praza de touros de Pontevedra, mentres Feijóo axitaba sen excesiva paixón a pantasma da presunta "imposición" do idioma galego.
Pero chegou Podemos e todo cambiou. As eleccións europeas supuxeron un duro golpe ao bipartidismo en todo o Estado e en Galicia trouxeron consigo o menor número de votos ao PP dos últimos vinte e cinco anos. Neste contexto, a formación das 'mareas' municipais e a posible consecución de gobernos de esquerda tralo 24-M levou aos populares a instalarse de novo no discurso do medo, agora asentado nunha suposta chegada aos municipios de gobernos "radicais", "separatistas" ou "bolivarianos".
