O Alcalde socialisto de Vigo é condenado pola xusticia a derrubala de urxencia pero segue negándose

segunda-feira, 27 de maio de 2013

Sen papeis no exilio



La fragata Express en la que Vilariño llevó a 61 exiliados a Venezuela. // FdV

Manuel Vilariño, de Moaña, trala Guerra Civil, levou nun barco de vela a 61 inmigrantes irregulares a Venezuela, onde foron retidos nun campo de concentración - Un libro recolle a historia dos galegos "ilegais" neste país

Faro de Vigo - Alexandra Moledo 19.05.2013
A historia de exiliados galegos que abandonaron a súa terra ante a chegada do réxime de Franco nutre o libro 'Ilegales' de Xurxo Martiz. Algúns escolleron como destino Venezuela, gobernada entón por Rómulos Galegos e en moitos casos entraron no país latinoamericano de forma ilegal. Tres galegos loitaron por defender aos inmigrantes sen documentación que chegaban a Caracas: o anarquista de Moaña Manuel Vilariño, o cura ourensano Basilio María Barral e o cónsul do Goberno español, o lucense Jesús Vázquez Gayoso.

Galicia é sinónimo de emigración e Venezuela, un dos países onde é máis común atoparse con descendientes de galegos do mesmo xeito que outros países de América Latina como Arxentina, Uruguay ou Chile, que desde finais do século XIX acolleron a miles de emigrantes en busca de fortuna. No caso de Venezuela, o país converteuse nun dos principais receptores de galegos desde 1939 ata mediados da década dos oitenta.

Non só de emigrantes que fuxían da hambruna, senón tamén da ditadura de Franco. Non todos se embarcaron de forma legal rumbo a un país que requiría man de obra para a industria e o campo. O experto no exilio económico e político galego, Xurxo Martiz, recolle no seu libro Ilegais algúns dos casos máis representativos daquela etapa.

Os tres protagonistas do volume que representan a inmigración ilegal de España a Venezuela son tres galegos: o anarquista Manuel Vilariño e capitán da fragata Express que fixo a travesía con 60 emigrantes irregulares -a maioría de Galicia- desde Canarias ao estado venezolano; o pai e misionero Basilio Barral que apoiou aos ilegais no campo de concentración de Guasina; e o cónsul da República española entre 1945 e 1949, Jesús Vázquez Gayoso.

A historia dos irmáns Vilariño, de Moaña (Pontevedra), estivo marcada polo cárcere, o exilio e o esquecemento. A Manuel Vilariño as súas ideas anarquistas que compartía coa súa familia leváronlle a ingresar na prisión de Vigo e de aí foi enviado ás illas Canarias con outros "perdedores" da Guerra Civil sen documentación e sen posibilidade de volver á súa terra.

Ter pouco que perder e moito que gañar fíxolle aceptar a proposta de poñerse ao mando do Express, un barco de vela co que tiña a misión de levar 61 persoas -entre elas unha embarazada- a Venezuela. Ata chegar a Dakar non conseguiron víveres pero cando xa os tiñan pouco lles duraron porque unha tormenta fíxolles perder gran parte das provisiones. "Viña á miña mente a imaxe de Colón cando tamén cruzou este océano. A nosa tripulación tamén dicía que vía terra. Eran espejismos ata que apareceu ante nós a illa de Barbados", recordaba Vilariño. Pero a aventura non acabou logo de tantos días en alta mar e xa en terra foron tratados como piratas e recluídos no campo de concentración da zona da Guasina onde traballaron durante cinco meses en condicións infrahumanas. A cornada dunha vaca provocou o ingreso de Vilariño nun hospital venezolano no que foi atendido polo pai Basilio Barral.

O sacerdote ourensano rexentou varias parroquias no estado bolivariano e dedicou catro décadas á vida misionera vivindo nas selvas do litoral do Orinoco. Logo de 20 anos entre os indígenas, o pai Barral tomou partido polos presos inmigrantes irregulares no campo de concentración de Guasina, e a súa denuncia chegou ata a Asemblea das Nacións Unidas.

En mellóraa das condicións dos galegos ilegais tamén tivo moito que ver o lucense Jesús Vázquez Gayoso, cónsul e representante do Goberno español no exilio. O seu labor diplomático entre 1945 e 1949 coincide co momento no que o Executivo venezolano rompía relacións coa ditadura franquista ata que as retomou case catro anos despois tralo golpe de Estado ao presidente Rómulo Galegos. O cónsul foi a salvación para moitos dos galegos en situación de ilegalidad aos que conseguiu visados e permiso de residencia para que non tivesen que ser repatriados.

Moitos dos galegos que tomaron Venezuela como destino fóronse aos poucos días do golpe militar de 1936 en Galicia. É o caso do pintor coruñés Mario Granell que intentou escaparse ao bando republicano por Ou Portiño na Coruña. Outro dos exiliados coruñeses que recolle Martiz noutro dos seus libros é o comunista Alberto Ponte que chegou ao país latinoamericano en 1968 logo de dúas décadas en prisión pola súa loita clandestina e a súa afiliación ao Partido Comunista.

Na formación tamén estivo involucrado anos antes José Fernández Vázquez coñecido como o comandante Soutomaior, quen combateu no lado republicano na contenda e asumiu o cargo de delegado do PCE na sede republicana en París onde permaneceu ata que decidiu coller as maletas cara a Caracas en 1948. Tamén ao outro lado do charco e ata o seu último alento participou en todas as loitas que consideraba necesarias para "dignificar ao ser humano".

O mundo do fútbol tamén é protagonista da emigración coruñesa como o caso do futbolista Cheché Martín, fillo do secretario do Concello da Coruña en 1936, Joaquín Martín. Tralo asasinato do seu progenitor en Punta Herminia cando só tiña 12 anos se exilió coa súa nai a Arxentina e en 1945 entrou con ese pasaporte en Venezuela contratado polo equipo de fútbol Ou Deportivo Vasco, animado por exiliados. Neste club tamén xogou Chao antes da súa retirada do fútbol. Fillo do dirixente nacionalista Antón Vilar Ponche decidiu emigrar ao país venezolano ao non poder entrar no Deportivo.

domingo, 26 de maio de 2013

Acto de homenaxe no osario do cemiterio de Pereiró ás vitimas do terror dos militares fascistas



Osario cemiterio Pereiró (Vigo)

A Asociación Viguesa pola Memoria Histórica do 36
Viguesa Distinguida 2007

COMUNICA

Que  o vineiro sábado día 1 de xuño, ás 11 horas da mañá terá lugar un acto íntimo  de homenaxe aos asasinados a partir do 18 de xullo do  1936 vitimas do terror dos militares fascistas por seren fieis ao gobernó constitucional republicano.

O acto terá lugar ao carón do OSARIO XERAL DO CEMITERIO DE PEREIRÓ.

Pregase a máxima difusión  pola dificultade de comunicarnos coas familias.

O acto é aberto e poden participar todalas persoas que sintan aquel drama colectivo

A Directiva                                       
Vigo 26 de maio 2013   

segunda-feira, 20 de maio de 2013

'Xornadas sobre a represión franquista e a muller' en Pontevedra


Nomes e Voces 15 de maio 2013
No mes de xuño celebraránse en Pontevedra as 'Xornadas sobre a represión franquista e a muller'. Un programa que contará con diferentes actividades culturais e artísticas ademais dun simposio sobre a represión franquista en Galicia (1936-1975) titulado 'As mulleres: vítimas da represión, protagonistas da resistencia' que se celebrará no Pazo da Cultura os próximos 7 e 8 de xuño e no que participarán Andrés Domínguez Almansa e Julio Prada Rodríguez, membros do Proxecto 'Nomes e Voces', entre outros investigadores.

PROGRAMA DO SIMPOSIO:

VENRES 7 DE XUÑO
     17.00 h. Acto de apertura
     17.15 h. Carmen Blanco: "Memoria, mulleres, represión, resistencia e liberación"
   18.00 h. Andrés Domínguez Almansa: Presentación dos resultados do proxecto 'Nomes e Voces'. Represión e muller.
     18.30 h. Coloquio: Pontevedra lembra o papel das mulleres durante a represión franquista
     19.15 h. Mesa redonda coa participación mulleres represaliadas e resistentes

SABADO 8 DE XUÑO
    10.30 h. Julio Prada: Franquismo e represión de xénero en Galicia
    11.30 h. Ana Cebreiros. "Mulleres para España". La Sección Femenina de Falange.
    13.00 h. Xosé Álvarez Castro: a represión contra as mulleres en Pontevedra
    17.00 h. Luis Bará e Carme Vidal: Políticas públicas da memoria en Galicia (2005-2009). Mulleres con memoria.
    17.45 h. Victoria Martins: Galegas nos cárceres franquistas
    18.30 h. Coloquio
    19.15 h. Aurora Marco: Galegas na resistencia antifranquista.

quinta-feira, 2 de maio de 2013

Homenaxe a Manuel Barreiro en Bobigny (Paris) o 13 de abril 2013


Texto leido no meu nome por Christina Crevillén, gravado por Henri Belin


Mª José Barreiro López de Gamarra neta e sobrina de fusilados - 14 de abril 2013
En primeiro lugar quero agradecerlle á Asociación Amigos dos republicanos españois da rexión parisina  haberme invitado a este importante e emotivo acto de recoñecemento aos republicanos españois exiliados en Francia. En especial a Rose M. Serrano e ao seu pai Daniel pola súa amizade e compañerismo a tantos kilometros de distancia e concederme estes minutos de que o meu tío Manuel, que non tivo oportunidade de viaxar fóra da peninsula ao que encarcelaron o 21 de xullo de 1936 e arrincáronlle a vida con 25 anos, o 14 de marzo de 1939, fusilado fai 74 anos; hoxe, grazas a eles, está aquí convosco do mesmo xeito que eu mesma.

Recoñecemento que como ben sabemos todos non teñen no seu propio país, onde seguen mantendo vigentes as súas condenas a morte e prisión. E onde a negativa a facer xustiza levounos a pedila noutro pais amparados no dereito penal internacional por delitos de genocidio e/ou lesa humanidade. Manuel é unha das victimas na chamada querella arxentina contra os crimes do franquismo, na cal acudinme polo seu crime e polo do meu avó materno malagueño Juan Lopez de Gamarra, fusilado no cemiterio de San Rafael da cidade onde durante 20 anos desde 1937 a 1957 foron fusilados máis de 4.000 homes e mulleres por ser de diversas ideologias de esquerdas.

Manuel Barreiro Rey é o irmán maior do meu pai. Nacido en Ferrol no Barrio de Esteiro en Galicia o 21 de xuño de 1913.

Este ano 2013 é o centenario do seu nacemento, por este motivo quero dedicalo ao seu recordo e através del, tamén ao resto de homes das dotaciones dos buques que perderon a vida na Base Naval de Ferrol, a súa cidade natal.

Unha homenaxe a Manuel Barreiro e a todas as vítimas do fascismo español desde ese Lugar de Memoria que é o Arsenal Militar de Ferrol. Onde foron fusilados.

Lugar de Memoria esquecido pola sociedade; xa non descoñecido do resto do Estado Español si non da súa propia cidade.

Manuel, do mesmo xeito que os seus compañeiros de infortunio, neste recinto militar é o gran esquecido, pola súa propia profesión, A Armada. "aínda" expulsados da Mariña e "aínda" condenados a matar sen xulgar os crimes con eles cometidos.

Porque Ferrol, unha cidade con historia revolucionaria e antifranquista quedou como falso reducto do fascista dictador, o seu delito foi dar berce ao genocida. Pero tamén deu berce a homes e mulleres fieis aos dereitos democráticos da sociedade, antifascistas, obreiros loitadores que deron a súa vida e o seu sufrimento para ser esquecidos e ignorados na actualidade.

Polo sufrimento dos homes que alí estiveron encarcelados, uns paseados cada madrugada e outros moitos como Manuel que non habendo sido paseado foi condenado a Pena de morte e fusilado. Estes buques foron: o acoirazado España, o crucero Almirante Cervera ao que pertencía Manuel, o destructor Velasco e varios torpederos e guardacostas.

Non os volvamos a abandonar ao esquecemento, loitemos por que os feitos que alí sucederon sexan coñecidos e integrados nos estudos das novas xeracións.

Por todas as vítimas esquecidas da Mariña galega, por este Arsenal Militar, a súa historia e o seu futuro como Lugar de Memoria sinalado, tan importante na historia do país, e tan descoñecido.

Adquiramos este compromiso de loita pola Verdade, Xustiza e Reparación

¡Manuel querémosche e non che esquecemos!