Unha investigación recolle as historias de 234 vítimas do franquismo en Terra de Montes

Traducción Estación Atlántica

Dionisio Pereira presenta mañá o seu estudo no acto de homenaxe aos falecidos en Pedre La voz de Galicia. Patricia Calveiro. A estrada/ La voz. 12/8/2010

José Torres Paz, Jesús González, Manuel Pedreira Pazos. Son só tres dos 234 nomes e historias que recolle Dionisio Pereira na investigación As vítimas do franquismo na Terra de Montes (1936-1953) Beariz, Cerdedo e Forcarei .

Máis de trinta páxinas relatan cada caso particular, cada fusilamento, os asasinatos na noite, as mortes nas prisións e nos campos de concentración, ou aquelas derivadas de malos tratos. En total, son 36 os veciños da comarca -na que se inclúe o concello limítrofe de Beariz-que morreron durante o franquismo e a Guerra Civil.

A eles súmanse outras corenta vítimas, entre as mortes en combate e as persoas de fóra que foron asasinadas no territorio. Pero a cifra segue aumentando se se teñen en conta outras represalias cometidas contra 158 cidadáns baixo a mesma bandeira. O autor fala de violacións, encarceramentos, extorsións, malleiras, fuxidas e exilio entre outras prácticas. A lista non é definitiva, e aínda quedan expedientes nos caixóns expedientes cuxos casos non saíron aínda á luz pública segundo Dionísio Pereira.

O coruñés e ex concelleiro de Cerdedo leva desde 2003 recuperando a memoria de «os vencidos» na Guerra Civil. «É unha débeda de recoñecemento lexítimo cara todos eles e tamén un xeito de devolverlle a esta terra todo ou que me deu nos quince anos que levo vivindo aquí», explica. Pereira involucrouse na investigación fai sete anos, cando asistiu a un congreso no que oito persoas maiores da zona relataron as historias que viviran de forma próxima. «Ao comezo partimos desas fontes orais, e máis tarde acudimos ás fontes arquivísticas para completar as testemuñas», apunta o historiador.

A súa últimas achegas serán distribuídas gratuitamente mañá, na homenaxe que a asociación Verbo Xido fai ás vítimas asasinadas no lugar de Ponche dá Barca, Pedre. En total, 300 exemplares onde aparece a historia destes e outros centos de persoas que sufriron a represión da Ditadura nas súas formas máis implacables.