Diario de Ferrol 15 de Julio de 2010 José María López Dafonte
La Vanguardia do 30.VIN.1936 di que a partir do 16 de xullo era un segredo a voces en Galicia a inminencia dun golpe de estado. Os frentepopulistas que servían na Armada (Ferrol) foran avisados polo Goberno conforme o pronunciamento na cidade departamental tería lugar o 20 do mesmo mes. Os pronunciamentos eran un mecanismo 'normal' no exército español (véxase López Dafonte J.M. 'Os golpes de estado'. Diario de Ferrol, 20.VIN.2009). O comandante González Salón foi enviado polo xeneral Mola a fin de contactar cos mandos da Coruña e Ferrol. Ante a clara oposición do xeneral Salcedo (xeral xefe da VIII División Orgánica con sede na Coruña) e do xeral Caridad Pita (gobernador militar da Coruña) fieis ao réxime legalmente establecido, confíreselle ao coronel Martín Alonso o labor de preparar o camiño aos sediciosos e en Ferrol debido á indecisión do Xefe do Arsenal contraalmirante Antonio Azarola Gresillón, o posto de enlace cos sublevados recae no capitán de fragata Salvador Moreno Fernández. Os xenerais Salcedo e Caridad serán fusilados no castelo de San Felipe (dependente do exército de terra) no mes de novembro e Azarola tamén pasado polas armas tres meses antes no cuartel de Dores por tres piquetes: un, de infantería do exército de terra; outro, de mariñeiría e o terceiro de infantería de mariña, segundo afirma o meu amigo do Seixo, Bernardo Máiz, na súa obra Resistencia, guerrilla e represión. Relatamos a continuación as accións que realizará o tenente de máquinas do 'Cervera' Juan López Dafonte nos días 20 e 21 de xullo de 1936 e as peripecias en que se verá envolvido despois.
O referido cruceiro lixeiro achábase no dique número 2, antigo 'Reina Vitoria Eugenia', moi preto do edificio onde se atopaba a Escola de Maquinistas, e xa ultimando o seu alistamiento antes da súa posta á boia. Mándao o capitán de navío Juan Sandalio Sánchez Ferragut, fiel defensor do estado de dereito republicano. O día 20 o goberno de Madrid dá a orde de abrir as válvulas de auga para pór o buque á boia a fin que dirixa os proxectís dos seus canóns ás dependencias en que se atopan os golpistas. Juan López Dafonte coa axuda dun grupo reducido de mariñeiros-co risco das súas vidas-consegue ao amencer do día 21 de xullo polo a unha altura conforme está en disposición de facer fogo. Os canóns do 'Cervera' disparan contra O Velasco e a Academia de Maquinistas ata que vencida a moral da dotación deciden parlamentar. O tenente de navío Sánchez Pinzón é o encargado de negociar a rendición. Obtén a promesa dos irmáns Moreno Fernández que non haberá fusilamentos. Ao chegar a un acordo, pola noite comeza o abandono do buque.
Se xa o tenente López Dafonte tivo que convencer a uns fanáticos para que non abrisen fogo desde o cruceiro cando o dique non tiña auga, posteriormente intentará resolver outro problema: un cabo non abandona o barco e refúxiase na Santabárbara coa intención de voalo. Así, López Dafonte preséntase voluntario para resolver o perigoso conflito. Cunha botella de coñac diríxese con resolución á Santabárbara. Ao cabo de dúas horas, o tenente de máquinas e o cabo en cuestión abandonan o 'Cervera'. Esta acción libroulle dun pelotón de fusilamento, mentres dezaoito compañeiros seus son pasados polas armas (incluído o comandante e o tenente de navío S. Pinzón), segundo o que di Michael Alpert no seu libro A Guerra Civil Española no Mar. Ao que hai que sumar 'os paseados', de acordo co que expresa Xosé Manuel Suárez Martínez na súa brillante tese doutoral Guerra Civil e represión na comarca de Ferrol( 1936-1939).Así en setembro de 1936 son asasinados preto de Canido oito militares do buque en cuestión e enterrados nunha fosa común
Dafonte permanecerá recluído no Dique un mes. Xa no seu domicilio na rua Dores, en setembro do mesmo ano preséntanse na súa casa a altas horas da noite un grupo de falanxistas co fin de pasear ao maquinista. Esixen a Juan López Dafonte que vaia con eles. A súa muller Sara Rodríguez que ten moito carácter de forma resolta dilles aos fachas que ela e o fillo de ambos acompañarán a Juan. Os falanxistas vacilan e posteriormente abandonan a vivenda botando pestes. Ao mes seguinte, fan acto de presenza na súa casa os camisas vellas. Outra vez dinlle que vaia con eles, que llo levan a Calahorra. De novo a súa esposa Sara volve dicir 'pois, imos os tres'. E deste xeito, o matrimonio e o seu único fillo Juan (Porocho) irán desterrados a Calahorra. Alí permanecerán ata mediados de febreiro do 37.Despois volverán a Ferrol. O caso do tenente de máquinas López Dafonte será sobreseído e volverá de novo o mariño a estar en activo. Finalizará o seu compromiso coa Armada co grao de comandante. Os feitos que atribuímos a Juan López Dafonte débense, en boa medida, ao testemuño oral do seu neto doutor Juan López-Dafonte Aguilera.
Nenhum comentário:
Postar um comentário