Centenario da Alianza Mariñeira

 

Traducción Estación Atlántica

En 2014 conmemórase que fai cen anos naceu un colectivo que marcaría o devir sindical na comarca

Faro de Vigo - Juan Calvo | Cangas 24.11.2013
A asociación "Memoria Histórica 28 de agosto" de Cangas reúne datos para render homenaxe a unha da institucións pioneras na loita sindical no municipio. O próximo ano cúmprese o centenario deste colectivo que supuxo unha profunda transformación social e política nesta vila pesquera. Os que conformaron aquel movemento sindical sintan as bases da loita obreira en Cangas nun sector que tiña que facer fronte aos abusos dos armadores.

A Alianza Mariñeira, segundo recolle o libro "Historia de Cangas 1900-1936" créase en 1914. Os autores consideran que posiblemente tiña os seus antecedentes na Sociedade de Mariñeiros que aínda existía en 1912, ata pensan que é posible que fose unha reforma da mesma. O seu primeiro presidente foi Lorenzo Corbacho Rodal, que naceu en 1891. Estivo embarcado durante catro anos e del coñécese que o seu pai pertenceu ao Centro de Canteiros. Os autores sinalan que coa Alianza Mariñeira, os marineros tiveron un apreciable control social e político de Cangas e conseguiron sacar adiante reivindicacións con éxito diante dos armadores. Un acontecemento que pon de manifesto o éxito é que poucos meses despois do nacemento da Alianza Mariñeira, en novembro ou decembro de 1912, os armadores constitúen o seu patronal: O Progreso Pesqueiro. Propietarios de vapores de pesca do porto de Cangas, segundo relatan os autores Iago Santos Castroviejo e Antonio Nores de  "Historia de Cangas 1900-1936" apuntan que entre os marineros máis activos figura Lorenzo Corbacho, Juan Luís Barreiro e tamén outros retornados de América, como Taratola, José dá Vicente, Faustino Nores Refojos, Camilo Rodal "O Pitiscado", Rufino Miranda Lagoa (que foi dos últimos de Filipinas) ou José Molanes "Maneghra", que viña de Cuba. No traballo que se realiza sobre a Alianza Mariñeira faise mención a que o reglamento da mesma sinala que aspira a "reunir non seu seo a todolos traballadores que se adiquen ás faenas dá pesca dá ría de Vigo, sempre que sexan matriculados, se ben exceptúanse deste caso (?) por razón de conveniencia dá organización ocupen cargos na Xunta Directiva, aínda que non sexan maiñeiros. Neste caso, so terán voz nas deliberacións, pero non voto". É esta excepción a que vai permitir que en momentos de fragilidad a organización sindical estea dirixida por políticos profesionais non marineros, como Bernardino González Paz, en 1916; Eusebio Álonso Viéitez, en 1917, José Gómez Osorios (como secretario) en 1919, José Viñas del Monte en 1922 e 1923 ou Manuel Piñeiro Pastoriza, en 1936.

As primeiras accións da Alianza están encamiñadas, segundo relatan Castroviejo e Nores, a regular a contratación e o traballo a bordo, aumentar a participación do traballador no posto de traballo e mellorar a distribución do produto. Os marineros teñen que ser socios da Alianza, non se lles permite aos armadores contratar tripulación non asociada, fóra diso os propios armadores ou familiares. En 1914 reclama unha mellora na distribución do produto, que non aceptan os armadores e en 1914 comeza a folga de "tripulantes dos vapores e motoras". Comentan como dos 1.400 folguistas, ao redor de 200 ou 300 acoden a Moaña para impedir que alí se embarque a xente, mentres que outros van a Bueu. "En Cangas amotínanse as mullers e fillos dos folguistas, acantazan unha motora dás últimas en saír, a sucursal do almacenista Francisco Gómez, as casas dos armadores que a moitas nin un cristal san lles quedou. Cervera mesmo tivo que lles ir pedir clemencia, pois vos cantazo chegabanlle á mesma cama dá muller co neno recén. É o 18 de setembro cando os armadores de Cangas, Vigo e Marín e a directiva da Alianza Mariñeira de Cangas asinan un acordo. "En atención á grave crise que se atravesa por causa dá guerra europea e outros motivos de carácter local, os armadores só aceptan dás peticións feitas polos mariñeiros, aumenta ata 17 partes as correspondentes a aqueles, sendo a dos patronos 24 partes, en total, xa que logo, 41. Vos armadores admiten dede logo ou compromiso de que non poden exceder de 24 ou número de homes de cada embarcación".

Trala Alianza Mariñeira de Cangas haberían de vir despois a de Moaña e a de Aldán.