Os actos darán comezo ás 12 horas do día 22 de marzo coa inauguración dunha placa en lembranza
Diario de un médico de guardia - David Simón 18/3/14
O doctor Gonzalo Gurriarán
(1904-1975) recibe unha homenaxe o día 22 de marzo en Ou Barco de Valdeorras (OURENSE), nun acto organizado pola Irmandade dá Sanidade Galega (ISAGA) e o Concello de Ou Barco.
Desenterrar as palabras (Homenaxe ao doutor Gonzalo Gurriarán)
Traducción Estación Atlántica
| Pablo Vaamonde | 18 Marzo 2014
O doutor Gonzalo Gurriarán (1904-1975) recibe unha homenaxe a finais de marzo no Barco de Valdeorras, a súa terra natal. É un auténtico descoñecido en Galicia. Os organizadores pretenden honrar a súa figura polo compromiso demostrado con esta terra e as súas xentes. Na súa biografía hai moitos momentos que apuntar, pero ten especial relevancia a súa colaboración coa guerrilla antifranquista na inmediata postguerra.
No tempo do terror foi capaz de superar o seu propio medo, no tempo da represión soubo estar á beira dos huídos, naquel tempo de persecución e violencia tivo a valentía de poñer a súa profesión ao servizo da resistencia. Atendeu a moitos maquis e, por medio de enlaces, forneceu medicamentos aos membros da guerrilla. Esta era unha actividade de alto risco. Entre o Barco e Ponferrada, no ano 1945, producíronse máis de 2.000 detencións. Recorda David Simón nun artigo que "as partidas da guerrilla mantiveron importantes períodos de actividade ata 1950-52 en moitos lugares de Galicia. Unha importante zona de actividade foi a raia con Portugal e o oriente da provincia de Ourense, nos territorios montañosos e especialmente no macizo de Trevinca. Foi unha loita duradera: uns dez anos de resistencia organizada". Nesa zona os membros da resistencia tiveron o apoio e a atención sanitaria ofrecida polo doutor Gurriarán.
O seu fillo Ricardo, historiador, nunca escoitou estas historias na casa familiar. Soubo das actividades do seu pai cando xa morrera, repasando as cinco mil cartas que gardaba. Publicou un libro coa biografía do doutor Gurriarán que, nos seus primeiros anos, parecía destinado a unha vida diferente da que tivo. Fixo a carreira de Medicina, de forma brillante, en Salamanca, foi alumno da Residencia de Estudantes de Madrid e ampliou estudos en Estrasburgo, onde se iniciou na investigación biomédica.
Pero a Guerra Civil truncar todo. Non tiña unha especial actividade política, aínda que nas terras de Valdeorras era alcumado Negrín, polo vínculo persoal que tiña con quen fora profesor seu e que logo chegou a presidente da República. Cando comezou a guerra el estaba no Barco. Logo de estar escondido durante un tempo, en febreiro de 1937 foi incorporado como cirujano en diversos hospitais de campaña da fronte de Madrid. Cando terminou a contenda non tiveron en conta os servizos prestados: abríronlle un expediente de depuración, impedíronlle continuar co seu traballo de investigador e non puido exercer a profesión na sanidade pública ata 1948. Pero, para entón, xa levaba anos exercendo a medicina privada e colaborando co maquis.
Naquel ambiente asfixiante, cos falangistas e a garda civil vixiando os seus pasos, a finais dos anos 40 organizou o "Club de Montaña Pena Trevinca" (que protexía as súas frecuentes visitas ao monte) e dirixiu a primeira e única selección galega de esquí, que debutó na sierra do Guadarrama cun xersei que levaba bordado o nome de Galicia. Son jirones dunha historia persoal que ejemplifica a de moitos resistentes no tempo do franquismo. O doutor Gurriarán gardou silencio. Había cousas que non se podían nomear. Nin ao propio fillo. Hai silencios cargados de emocións. Pero é xa tempo de desenterrar as palabras -como reclama Clara Valverde nun fermoso libro-. É preciso saber que lle pasou aos nosos pais e aos avós, para poder contarllo aos nosos fillos. Hai que romper o pacto de silencio ao redor do medo. O Estado non fixo os deberes elementais da democracia -verdade, xustiza, reparación-, e temos unha sociedade doente, cun duelo permanente individual e colectivo. En España, afirma Clara Valverde, 75 anos logo da Guerra Civil, 40 anos logo da morte de Franco e décadas logo da Transición, a transmisión generacional de traumas sociais e políticos aínda non se abordou. Hai que recuperar a palabra, reconstruír o relato da nosa historia familiar e colectiva, temos que saber de onde vimos para poder entender como somos.
O doutor Gonzalo Gurriarán foi un heroe. Hai que recuperar o seu nome e o seu exemplo do esquecemento. Temos que saber que, nos tempos da infamia, houbo moitos como el, que arriscaban a vida por axudar ás vítimas.
Traducción Estación Atlántica
| Pablo Vaamonde | 18 Marzo 2014
O doutor Gonzalo Gurriarán (1904-1975) recibe unha homenaxe a finais de marzo no Barco de Valdeorras, a súa terra natal. É un auténtico descoñecido en Galicia. Os organizadores pretenden honrar a súa figura polo compromiso demostrado con esta terra e as súas xentes. Na súa biografía hai moitos momentos que apuntar, pero ten especial relevancia a súa colaboración coa guerrilla antifranquista na inmediata postguerra.
No tempo do terror foi capaz de superar o seu propio medo, no tempo da represión soubo estar á beira dos huídos, naquel tempo de persecución e violencia tivo a valentía de poñer a súa profesión ao servizo da resistencia. Atendeu a moitos maquis e, por medio de enlaces, forneceu medicamentos aos membros da guerrilla. Esta era unha actividade de alto risco. Entre o Barco e Ponferrada, no ano 1945, producíronse máis de 2.000 detencións. Recorda David Simón nun artigo que "as partidas da guerrilla mantiveron importantes períodos de actividade ata 1950-52 en moitos lugares de Galicia. Unha importante zona de actividade foi a raia con Portugal e o oriente da provincia de Ourense, nos territorios montañosos e especialmente no macizo de Trevinca. Foi unha loita duradera: uns dez anos de resistencia organizada". Nesa zona os membros da resistencia tiveron o apoio e a atención sanitaria ofrecida polo doutor Gurriarán.
O seu fillo Ricardo, historiador, nunca escoitou estas historias na casa familiar. Soubo das actividades do seu pai cando xa morrera, repasando as cinco mil cartas que gardaba. Publicou un libro coa biografía do doutor Gurriarán que, nos seus primeiros anos, parecía destinado a unha vida diferente da que tivo. Fixo a carreira de Medicina, de forma brillante, en Salamanca, foi alumno da Residencia de Estudantes de Madrid e ampliou estudos en Estrasburgo, onde se iniciou na investigación biomédica.
Pero a Guerra Civil truncar todo. Non tiña unha especial actividade política, aínda que nas terras de Valdeorras era alcumado Negrín, polo vínculo persoal que tiña con quen fora profesor seu e que logo chegou a presidente da República. Cando comezou a guerra el estaba no Barco. Logo de estar escondido durante un tempo, en febreiro de 1937 foi incorporado como cirujano en diversos hospitais de campaña da fronte de Madrid. Cando terminou a contenda non tiveron en conta os servizos prestados: abríronlle un expediente de depuración, impedíronlle continuar co seu traballo de investigador e non puido exercer a profesión na sanidade pública ata 1948. Pero, para entón, xa levaba anos exercendo a medicina privada e colaborando co maquis.
Naquel ambiente asfixiante, cos falangistas e a garda civil vixiando os seus pasos, a finais dos anos 40 organizou o "Club de Montaña Pena Trevinca" (que protexía as súas frecuentes visitas ao monte) e dirixiu a primeira e única selección galega de esquí, que debutó na sierra do Guadarrama cun xersei que levaba bordado o nome de Galicia. Son jirones dunha historia persoal que ejemplifica a de moitos resistentes no tempo do franquismo. O doutor Gurriarán gardou silencio. Había cousas que non se podían nomear. Nin ao propio fillo. Hai silencios cargados de emocións. Pero é xa tempo de desenterrar as palabras -como reclama Clara Valverde nun fermoso libro-. É preciso saber que lle pasou aos nosos pais e aos avós, para poder contarllo aos nosos fillos. Hai que romper o pacto de silencio ao redor do medo. O Estado non fixo os deberes elementais da democracia -verdade, xustiza, reparación-, e temos unha sociedade doente, cun duelo permanente individual e colectivo. En España, afirma Clara Valverde, 75 anos logo da Guerra Civil, 40 anos logo da morte de Franco e décadas logo da Transición, a transmisión generacional de traumas sociais e políticos aínda non se abordou. Hai que recuperar a palabra, reconstruír o relato da nosa historia familiar e colectiva, temos que saber de onde vimos para poder entender como somos.
O doutor Gonzalo Gurriarán foi un heroe. Hai que recuperar o seu nome e o seu exemplo do esquecemento. Temos que saber que, nos tempos da infamia, houbo moitos como el, que arriscaban a vida por axudar ás vítimas.
Nenhum comentário:
Postar um comentário