Betanzos: Indulto polas casas ultrabaratas

 

Traducción Estación Atlántica

Betanzos resolve sen consenso varios anos de debate sobre as honras do franquismo. Retira un terzo das que se discutiron na comisión

La Opinión A Coruña - Antares Pérez - Betanzos 03.08.2014
Betanzos retirou oito distincións outorgadas durante a ditadura franquista para cumprir a lei da memoria histórica, aprobada fai xa máis dun lustro. Só a máis chirriante, a que mantiña a Francisco Franco como Medalla de Ouro e Fillo Adoptivo, contou coa unanimidad do plenario. As outras sete aprobáronse coa abstención do PP, que reclamaba informes que probasen que as distincións respondían á exaltación do réxime e non aos "beneficios" que trouxeron á cidade. O BNG votou a favor pero criticou que manteña as honras a dous terzos dos personaxes vinculadas co franquismo.

Coa retirada dos títulos ao dictador, a cidade gobernada polo PSOE, que atesoura a bandeira da II República no exilio, dá un paso importante para acabar cunha contradición que suscitou interminables debates. O acordo adoptado finalmente con críticas polo bando nacionalista retira as honras a oito dos 24 personaxes que foron obxecto os debates na comisión de distincións.

Entre os indultados está Martín Ballesteros, gobernador civil durante a ditadura e Xefe Provincial do Movemento que dá nome á barriada emplazada na Magdalena, á entrada da cidade. O Concello de Betanzos decidiu manter a distinción en base ás razóns que, segundo os documentos da época, xustificaron o título: "Débeselle a construción das vivendas ultrabaratas emplazadas no barrio da Magdalena".

Esta barriada, que foi obxecto nos noventa dunha reforma para intentar dignificar o barrio e pechar dunha vez por todas as grietas da marginalidad, segue en pé. A fronteira que separa este conxunto de casas do chabolismo é tan fina como as paredes dos fogares deste barrio, que segue prácticamente de costas á cidade. Recientemente, o Concello arranxou as cubertas das casas e sacou dúas en aluguer por 32 euros ao mes.

Para historiadores como Xesús Torres Regueiro, un dos consultados polo Concello á hora de debater os cambios no callejero e as honras para cumprir a lei da memoria histórica, non hai motivos para manter os honores a Martín Ballesteros. "O eufemismo oficial 'vivendas ultrabaratas' designa un caso único na cidade de chabolismo impulsado polo concello e a administración franquista da época. Marginalidad agravada pola ubicación apartada das citadas casas ultrabaratas", conclúe no seu informe.

A historia deste barrio é moi similar a un do mesmo nome de Logroño, que puxo en pé tamén Martín Ballesteros no marco da Obra Social do Movemento. O Concello desta cidade si retirou as distincións ao entón gobernador civil, recalcou o BNG no pleno.

O certo é que entre os historiadores, nin no plenario, nin entre os veciños hai acordo á hora de xulgar aos personaxes que deberían ser desposuídos das súas distincións para cumprir a lei da memoria histórica. Fernando Fuentes Villavencio, Ramón Ferreiro Rodríguez, José Antonio Girón de Velasco, Blas Pérez González, Carlos María Rodríguez Valcárcel, Ramón Laporta Girón, José Luís Solís Ruiz e Julio Pérez Salas perderon as súas honras. Entre os que as manteñen atópanse o que foi gobernador militar Constantino Lobo, ou o exalcalde Tomás Dapena, entre outros. Unha solución que resolve anos de debate e que non convenceu a todos.