 |
| Escudo preconstitucional no edificio de Aduanas, en Ferrol Vello Foto: Gabriel Tizón |
- A simboloxía do réxime de Franco pervive en escudos, rúas e cruces
- En multitude de Concellos galegos aínda que a lei obrigue a retiralos
A Galicia estalle custando agres polémicas políticas e xudiciais borrar do seu patrimonio a dolorosa pegada de catro décadas de franquismo ata 39 anos logo da morte do dictador. Nin sequera a Lei de Memoria Histórica (52/2007), que fai sete anos deixou claro que as Administracións públicas están obrigadas a retirar calquera vestixio do réxime preconstitucional, puxo fin a unha controversia que se reabre cada dúas por tres.
Escudos preconstitucionales na fachada de inmuebles ou colexios públicos, placas co yugo e as flechas, símbolo da Falange, adheridos a grupos de vivendas ou en ducias de fontes ou lavaderos repartidos por toda a orografía galega e rúas que aínda levan o nome dos militares que armaron o golpe de Estado contra a II República en 1936: Xeneral Sanjurjo, Almirante Vierna, Francisco e Salvador Moreno Fernández, son algúns exemplos frecuentes.
O último caso en alimentar este debate é a Cruz aos caídos do monte do Castro que o alcalde de Vigo, Abel Cabaleiro, négase a retirar aínda que unha sentenza recente ordénallo. Disconforme co fallo, o regidor socialista anunciou que o recorrerá ata onde faga falta para que a cruz franquista quédese onde está. Este ostentoso monolito de pedra, coas súas 12 metros cravados en vertical na saia do monte vigués, o erigió a Falange para honrar ás vítimas dun só bando, o nacional, e ao seu inauguración, en 1961, acudiu Franco en persoa.
A cruz está no centro da pelexa administrativa que enfronta ao goberno coa Asociación Viguesa pola Memoria Histórica, que leva tres anos pugnando para que o Concello se pliegue á lei e retírea. A primeira negativa de Caballero a quitar o monolito do Castro foi unha resolución do Goberno local fechada o 1 de marzo de 2013 que a entidade recorreu nos tribunais. O xuíz, Antonio Martínez Quintanar, titular do Contencioso número dous de Vigo, deulles a razón nunha sentenza fechada o 4 de setembro que ordena ao Goberno local a súa retirada inmediata. O socialista resístese aducindo que é un símbolo relixioso sen apelido e limpo de connotaciones fascistas, e volve a sintonizar co PP, o seu inesperado socio presupuestario, que tampouco ve maior problema en deixar a cruz no seu sitio. Escúsase, Caballerro, no lavado de face que lle fixeron nos oitenta 'foi unha decisión da primeira corporación democrática en xuño de 1981' para retirar os escudos e placas que adornaban a base con loas ao réxime. Non di o mesmo a sentenza, que dedica dúas das 19 páxinas a analizar a simboloxía da cruz e cita o informe pericial do historiador José Ramón Rodríguez Lago, doutor en Historia Contemporánea da Universidade de Vigo, para concluír que a súa natureza é ineludiblemente franquista, ademais dunha 'humillación innecesaria e un sufrimento engadido' para as súas vítimas.
A cruz de Vigo non é un caso illado nin o último rescoldo do franquismo que Galicia teñen pendente de eliminar aínda que probablemente é o máis ostentoso de todos o que quedan. O choque entre o Concello e as asociacións da memoria histórica teñen a súa réplica noutros municipios galegos. Non fai moito que Ferrol, cidade natal de Franco, batallaba co mesmo dilema que Vigo. A Cruz dos Caídos da praza de Amboage, en pleno centro urbano ata 2010, retirouse aproveitando unha reforma urbanística e foi un dos últimos vestixios en saír dun espazo público nunha urbe que os tiña por ducias e que aínda ten deberes pendentes no callejero do Arsenal militar para rebautizar a glorieta do Generalísimo, a avenida Salvador Moreno, a praza Marqués de Alborán e as rúas Carrero Branco, Honorio Cornejo, Almirante Vierna e Crucero Baleares, que renden homenaxe aos golpistas e as forzas que arrouparon a Franco para derrocar a II República.
A cruz de Amboage era máis pequena que a do Castro pero compartía a mesma natureza falangista e era o branco favorito das pintadas independentistas. A polémica quedou empequeñecida pola trasfega que xa supuxo, en xullo de 2002, quitar a enorme estatua ecuestre de Franco que presidía a entrada a Ferrol pola praza de España. Leváronlla nunha gaiola, entre aplausos e apupos, e aparcárona oito anos na entrada do Museo Naval ata que o Ministerio de Defensa, en marzo de 2010, decidiuse a escondela dentro dun recinto militar, tapada por unha lona, para afastala de turistas e curiosos que se deixaban caer para facerse unha foto. O Goberno ferrolano xa retirou o escudo preconstitucional da escalinata do consistorio e outro máis da biblioteca. Queda pendente un que preside a porta do edificio de Aduanas, en Ferrol Vello.
Escudos preconstitucionales na fachada de inmuebles ou colexios públicos, placas co yugo e as flechas, símbolo da Falange, adheridos a grupos de vivendas ou en ducias de fontes ou lavaderos repartidos por toda a orografía galega e rúas que aínda levan o nome dos militares que armaron o golpe de Estado contra a II República en 1936: Xeneral Sanjurjo, Almirante Vierna, Francisco e Salvador Moreno Fernández, son algúns exemplos frecuentes.
O último caso en alimentar este debate é a Cruz aos caídos do monte do Castro que o alcalde de Vigo, Abel Cabaleiro, négase a retirar aínda que unha sentenza recente ordénallo. Disconforme co fallo, o regidor socialista anunciou que o recorrerá ata onde faga falta para que a cruz franquista quédese onde está. Este ostentoso monolito de pedra, coas súas 12 metros cravados en vertical na saia do monte vigués, o erigió a Falange para honrar ás vítimas dun só bando, o nacional, e ao seu inauguración, en 1961, acudiu Franco en persoa.
A cruz está no centro da pelexa administrativa que enfronta ao goberno coa Asociación Viguesa pola Memoria Histórica, que leva tres anos pugnando para que o Concello se pliegue á lei e retírea. A primeira negativa de Caballero a quitar o monolito do Castro foi unha resolución do Goberno local fechada o 1 de marzo de 2013 que a entidade recorreu nos tribunais. O xuíz, Antonio Martínez Quintanar, titular do Contencioso número dous de Vigo, deulles a razón nunha sentenza fechada o 4 de setembro que ordena ao Goberno local a súa retirada inmediata. O socialista resístese aducindo que é un símbolo relixioso sen apelido e limpo de connotaciones fascistas, e volve a sintonizar co PP, o seu inesperado socio presupuestario, que tampouco ve maior problema en deixar a cruz no seu sitio. Escúsase, Caballerro, no lavado de face que lle fixeron nos oitenta 'foi unha decisión da primeira corporación democrática en xuño de 1981' para retirar os escudos e placas que adornaban a base con loas ao réxime. Non di o mesmo a sentenza, que dedica dúas das 19 páxinas a analizar a simboloxía da cruz e cita o informe pericial do historiador José Ramón Rodríguez Lago, doutor en Historia Contemporánea da Universidade de Vigo, para concluír que a súa natureza é ineludiblemente franquista, ademais dunha 'humillación innecesaria e un sufrimento engadido' para as súas vítimas.
A cruz de Vigo non é un caso illado nin o último rescoldo do franquismo que Galicia teñen pendente de eliminar aínda que probablemente é o máis ostentoso de todos o que quedan. O choque entre o Concello e as asociacións da memoria histórica teñen a súa réplica noutros municipios galegos. Non fai moito que Ferrol, cidade natal de Franco, batallaba co mesmo dilema que Vigo. A Cruz dos Caídos da praza de Amboage, en pleno centro urbano ata 2010, retirouse aproveitando unha reforma urbanística e foi un dos últimos vestixios en saír dun espazo público nunha urbe que os tiña por ducias e que aínda ten deberes pendentes no callejero do Arsenal militar para rebautizar a glorieta do Generalísimo, a avenida Salvador Moreno, a praza Marqués de Alborán e as rúas Carrero Branco, Honorio Cornejo, Almirante Vierna e Crucero Baleares, que renden homenaxe aos golpistas e as forzas que arrouparon a Franco para derrocar a II República.
A cruz de Amboage era máis pequena que a do Castro pero compartía a mesma natureza falangista e era o branco favorito das pintadas independentistas. A polémica quedou empequeñecida pola trasfega que xa supuxo, en xullo de 2002, quitar a enorme estatua ecuestre de Franco que presidía a entrada a Ferrol pola praza de España. Leváronlla nunha gaiola, entre aplausos e apupos, e aparcárona oito anos na entrada do Museo Naval ata que o Ministerio de Defensa, en marzo de 2010, decidiuse a escondela dentro dun recinto militar, tapada por unha lona, para afastala de turistas e curiosos que se deixaban caer para facerse unha foto. O Goberno ferrolano xa retirou o escudo preconstitucional da escalinata do consistorio e outro máis da biblioteca. Queda pendente un que preside a porta do edificio de Aduanas, en Ferrol Vello.
Nenhum comentário:
Postar um comentário