 |
| o Avogado dos demandantes ve case "imposible de tombar" a sentenza sobre a derriba da cruz |
Falamos co presidente da Asociación Viguesa pola Memoria Histórica do 36 e repasamos outros símbolos da ditadura que se manteñen en Galicia.
El Diario.es Marcos Pérez Peña 16/9/14
Fai unha semana, o xulgado do contencioso-administrativo número 2 de Vigo deu a razón á Asociación pola Memoria Histórica do 36 e condenou o goberno local da cidade a proceder "de xeito inmediato" a derribar a Cruz do Castro por ser "unha humillación para os vencidos" que incumple a Lei de Memoria Histórica de 2007. A cruz foi construída en 1961 para homenajear os caídos do bando franquista, os mesmos que se alzaron contra a legalidad republicana.
O alcalde da cidade, Abel Caballero, anunciou que o Concello recorrerá a sentenza ante o TSXG, aínda que de momento non fixo efectivo tal recurso (ten de prazo ata o día 25). O presidente da Asociación Viguesa pola Memoria Histórica do 36, Telmo Comesaña, pon en dúbida que chegue a presentalo e cre que Caballero estaría ata utilizando esta nova polémica como cortina de fume "ante outros problemas internos do seu goberno" (en referencia á recente imputación do concelleiro socialista Anxo Rivas, acusado de aproveitarse de obras municipais a través de subcontratas).
A entidade que preside Telmo Comesaña leva anos traballando para conseguir a desaparición deste símbolo franquista, unha enorme cruz visible desde unha parte importante da cidade, e rexeita os argumento defendido desde o Concello: que o monumento perdeu en 1981 a súa significación franquista, pois un acordo municipal converteuno nunha homenaxe "a todos os caídos". O pai e o tío de Telmo Comesaña, militantes do PSOE en 1936, foron asasinados polos franquistas. "Non se pode xuntar vítimas e verdugos, hai que respectar as vítimas, persoas que foron asasinadas por pensar diferente. Eu non quero unir ao meu pai con eses tipos. Eu o que quero é que se recoñeza o asasinato de meu pai e o meu tío, e de miles de persoas máis, uns paseados e outros con xuízo sumario", afirma.
Comesaña cre que Caballero "fixo un ridículo espantoso" na súa aparición televisiva na Sexta (onde afirmou que en Vigo non había símbolo franquista ningún). "Mentiu, arrastrou a Vigo polo chan, un ridículo que afectou á cidade", di. Cita a Declaración Universal de Dereitos Humanos e os artigos da Constitución que chaman a defender a dignidade da persoa e o respecto aos tratados internacionais e destaca que "ningún alcalde pode estar por encima desas normas".
Desde a Asociación, afírmase que queren "traballar con serenidade, desmentir todo o que dixo. Imos seguir sen présa pero sen pausa, non imos ceder". Comesaña destaca que "desde sempre vimos sufrindo ofensas, insultos" e recorda que "pasamos 40 anos de ditadura, e despois outros 30 anos nos que o PP e o PSOE encargáronse de silenciar todo o que pasou. Do PP podes entendelo, porque proceden do lodo do franquismo, pero do PSOE non, porque o Partido Socialista foi o que sufriu máis vítimas". Do mesmo xeito, indica que se dirixirán "a Gómez Besteiro e a Pedro Sánchez para que aclaren a situación".
Ata no caso de que finalmente o Concello de Vigo recorra a sentenza, Comesaña móstrase confiado en que se derribe o monumento: "Si recorren, que recorran, ao final tardará dous anos máis, como moito", di. "Non hai ninguén tan sereno e tan tranquilo como os vellos. Estamos tranquilos porque detrás vén a xente nova: os netos e as netas que aínda non acaban de entender por que mataron os seus avós e bisavós", conclúe.
A Coruña
Na Coruña, a Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica (CRMH) leva anos denunciando a pervivencia dun número moi importante de rúas dedicadas a persoas ou feitos ligados á ditadura franquista, incumpliendo non só a Lei de Memoria Histórica, senón tamén un acordo aprobado polo pleno municipal. A entidade sinalou de novo este verán que o Goberno municipal presidido por Carlos Negreira "segue empeñado en manter a homenaxe e recoñecemento social á ditadura franquista". En setembro de 2009 o pleno municipal, co voto a favor do PSOE e BNG e a abstención do PP, obrigou a eliminación de 52 símbolos franquistas, entre eles o nome de 23 rúas, ademais de 4 placas en grupos de vivendas, 21 distincións honoríficas e outros 4 monumentos.
"Non podemos soportar nin un día máis que as nosas rúas rendan homenaxe a significados golpistas como o xeneral Mola, xeneral Sanjurjo, tenente xeral Gómez-Zamalloa, tenente coronel Teijeiro e Comandante Barja", sinala Rubén Afonso Lobato, presidente da asociación, que adianta que a entidade está preparando unha querella xudicial para obrigar o Concello a cumprir a lei. Os avogados da asociación xa traballana na demanda, que se presentará nos próximos meses. "Os acordos municipais son para cumprilos e a lexislación é para cumprila" -di- "só pedimos que o PP cumpra os acordos aprobados polo pleno".
Lobato recorda igualmente que "o goberno municipal non atende a petición de veciños dalgunhas rúas, que xa dirixiron escritos ao concello para a retirada da simboloxía franquista". Por exemplo, veciños e veciñas das rúas Tenente Xeral Gómez-Zamalloa e Praza do Xeneral Mola, solicitaron por escrito a recuperación dos nomes tradicionais desas rúas: Costa da Unión e Fonte de San Andrés. E conclúe que "manter hoxe a simboloxía franquista non só é un acto antidemocrático, senón unha ofensa á memoria das 600 persoas que na comarca da Coruña foron asasinadas pola ditadura franquista". "Estamos falando de golpistas, estamos falando da tortura, do genocidio" -conclúe- "isto é impresentable".
Pontevedra
Tamén se fala de simboloxía franquista estes días en Pontevedra. O concelleiro de Educación, Agustín Fernández, anunciou que o Concello retirará un escudo preconstitucional da fachada do colexio público Manuel Vidal Portela. O anuncio ata contou co apoio do Partido Popular; o concelleiro César Abal mostrou o seu respecto á Lei de Memoria Histórica e afirmou que "si é un símbolo franquista, hai que retiralo".
Pola contra, a Asociación Cultural A Revira cualificou o anuncio de "hipocresía", criticando que o Concello non adopte a mesma decisión cos restantes elementos simbólicos ilegais existentes na cidade. En 2012 A Revira xa había demandado públicamente a retirada de todos os elementos franquistas que persisten, entres eles varias placas da Delegación Nacional de Sindicatos e un escudo franquista co lema Unha Grande Libre na rúa Michelena.
Lugo
A cidade lucense aínda mantén aberto o debate sobre a nomenclatura da seu rueiro. En novembro de 2012 o goberno municipal lucense, aínda conformado por PSdeG e BNG, iniciou o procedemento para renombrar oito cales da cidade que aínda estaban dedicadas a distintas figuras relacionadas coa ditadura franquista, cumprindo así co fixado na lei de memoria histórica. Entre eles, o xeneral Teza, Carlos Azcárraga, José Cedrón del Valle, o Tenente Coronel Teijeiro, os irmáns Pedrosa, Julio Ruiz de Alda ou Ramón Ferreiro.
O proceso tivo nos últimos meses algúns episodios de conflito, relacionados con algunha das propostas para bautizar de novo estas vías e prazas. Sobre todo pola relación coa ditadura franquista dalgúns dos nomes suxeridos, sobre todo, o de Manuel Fraga. A proposta de darlle o nome de Fraga a unha rúa contou co total rexeitamento do BNG e coas dúbidas dalgúns sectores do PSOE. Con todo, o secretario municipal avaló nun informe a legalidad da asignación dunha rúa a Manuel Fraga. E tamén o fixo cunha das denominaciones preexistentes, a de Ramón Ferreiro, que polo tanto podería manter a avenida á que dá nome desde fai décadas. Ferreiro foi militante falangista, un camisa vella que foi Gobernador Civil e Xefe Provincial do Movemento da provincia de Lugo en 1939.
Outras localidades
Son moitos os concellos galegos, cidades, vilas e localidades máis pequenas, que manteñen intactos elementos simbólicos, físicos ou nas denominaciones das súas rúas e espazos públicos, con enlaces á ditadura franquista.
En Nigrán, por exemplo, o BNG reclamou a retirada dunha placa de mármore "carente de calquera simboloxía relixiosa" e destinada a recordar a José Primo de Rivera e aos "caídos do bando vencedor", situada no Templo Votivo do Mar en Panxón, segundo publicou Valminor.info.
En Ferrol, malia que foron retirados os obxectos e elementos máis rechamantes (comezando pola coñecida estatuta ecuestre do dictador, ou a cruz que dominaba a praza de Amboaxe ou os escudos franquistas presentes na Casa do Concello e na Biblioteca), mantéñense aínda algúns nomes de rúas ilegais no trazado do Arsenal, así como un escudo no antigo edificio da alfándega.
O alcalde da cidade, Abel Caballero, anunciou que o Concello recorrerá a sentenza ante o TSXG, aínda que de momento non fixo efectivo tal recurso (ten de prazo ata o día 25). O presidente da Asociación Viguesa pola Memoria Histórica do 36, Telmo Comesaña, pon en dúbida que chegue a presentalo e cre que Caballero estaría ata utilizando esta nova polémica como cortina de fume "ante outros problemas internos do seu goberno" (en referencia á recente imputación do concelleiro socialista Anxo Rivas, acusado de aproveitarse de obras municipais a través de subcontratas).
A entidade que preside Telmo Comesaña leva anos traballando para conseguir a desaparición deste símbolo franquista, unha enorme cruz visible desde unha parte importante da cidade, e rexeita os argumento defendido desde o Concello: que o monumento perdeu en 1981 a súa significación franquista, pois un acordo municipal converteuno nunha homenaxe "a todos os caídos". O pai e o tío de Telmo Comesaña, militantes do PSOE en 1936, foron asasinados polos franquistas. "Non se pode xuntar vítimas e verdugos, hai que respectar as vítimas, persoas que foron asasinadas por pensar diferente. Eu non quero unir ao meu pai con eses tipos. Eu o que quero é que se recoñeza o asasinato de meu pai e o meu tío, e de miles de persoas máis, uns paseados e outros con xuízo sumario", afirma.
Comesaña cre que Caballero "fixo un ridículo espantoso" na súa aparición televisiva na Sexta (onde afirmou que en Vigo non había símbolo franquista ningún). "Mentiu, arrastrou a Vigo polo chan, un ridículo que afectou á cidade", di. Cita a Declaración Universal de Dereitos Humanos e os artigos da Constitución que chaman a defender a dignidade da persoa e o respecto aos tratados internacionais e destaca que "ningún alcalde pode estar por encima desas normas".
Desde a Asociación, afírmase que queren "traballar con serenidade, desmentir todo o que dixo. Imos seguir sen présa pero sen pausa, non imos ceder". Comesaña destaca que "desde sempre vimos sufrindo ofensas, insultos" e recorda que "pasamos 40 anos de ditadura, e despois outros 30 anos nos que o PP e o PSOE encargáronse de silenciar todo o que pasou. Do PP podes entendelo, porque proceden do lodo do franquismo, pero do PSOE non, porque o Partido Socialista foi o que sufriu máis vítimas". Do mesmo xeito, indica que se dirixirán "a Gómez Besteiro e a Pedro Sánchez para que aclaren a situación".
Ata no caso de que finalmente o Concello de Vigo recorra a sentenza, Comesaña móstrase confiado en que se derribe o monumento: "Si recorren, que recorran, ao final tardará dous anos máis, como moito", di. "Non hai ninguén tan sereno e tan tranquilo como os vellos. Estamos tranquilos porque detrás vén a xente nova: os netos e as netas que aínda non acaban de entender por que mataron os seus avós e bisavós", conclúe.
A Coruña
Na Coruña, a Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica (CRMH) leva anos denunciando a pervivencia dun número moi importante de rúas dedicadas a persoas ou feitos ligados á ditadura franquista, incumpliendo non só a Lei de Memoria Histórica, senón tamén un acordo aprobado polo pleno municipal. A entidade sinalou de novo este verán que o Goberno municipal presidido por Carlos Negreira "segue empeñado en manter a homenaxe e recoñecemento social á ditadura franquista". En setembro de 2009 o pleno municipal, co voto a favor do PSOE e BNG e a abstención do PP, obrigou a eliminación de 52 símbolos franquistas, entre eles o nome de 23 rúas, ademais de 4 placas en grupos de vivendas, 21 distincións honoríficas e outros 4 monumentos.
"Non podemos soportar nin un día máis que as nosas rúas rendan homenaxe a significados golpistas como o xeneral Mola, xeneral Sanjurjo, tenente xeral Gómez-Zamalloa, tenente coronel Teijeiro e Comandante Barja", sinala Rubén Afonso Lobato, presidente da asociación, que adianta que a entidade está preparando unha querella xudicial para obrigar o Concello a cumprir a lei. Os avogados da asociación xa traballana na demanda, que se presentará nos próximos meses. "Os acordos municipais son para cumprilos e a lexislación é para cumprila" -di- "só pedimos que o PP cumpra os acordos aprobados polo pleno".
Lobato recorda igualmente que "o goberno municipal non atende a petición de veciños dalgunhas rúas, que xa dirixiron escritos ao concello para a retirada da simboloxía franquista". Por exemplo, veciños e veciñas das rúas Tenente Xeral Gómez-Zamalloa e Praza do Xeneral Mola, solicitaron por escrito a recuperación dos nomes tradicionais desas rúas: Costa da Unión e Fonte de San Andrés. E conclúe que "manter hoxe a simboloxía franquista non só é un acto antidemocrático, senón unha ofensa á memoria das 600 persoas que na comarca da Coruña foron asasinadas pola ditadura franquista". "Estamos falando de golpistas, estamos falando da tortura, do genocidio" -conclúe- "isto é impresentable".
Pontevedra
Tamén se fala de simboloxía franquista estes días en Pontevedra. O concelleiro de Educación, Agustín Fernández, anunciou que o Concello retirará un escudo preconstitucional da fachada do colexio público Manuel Vidal Portela. O anuncio ata contou co apoio do Partido Popular; o concelleiro César Abal mostrou o seu respecto á Lei de Memoria Histórica e afirmou que "si é un símbolo franquista, hai que retiralo".
Pola contra, a Asociación Cultural A Revira cualificou o anuncio de "hipocresía", criticando que o Concello non adopte a mesma decisión cos restantes elementos simbólicos ilegais existentes na cidade. En 2012 A Revira xa había demandado públicamente a retirada de todos os elementos franquistas que persisten, entres eles varias placas da Delegación Nacional de Sindicatos e un escudo franquista co lema Unha Grande Libre na rúa Michelena.
Lugo
A cidade lucense aínda mantén aberto o debate sobre a nomenclatura da seu rueiro. En novembro de 2012 o goberno municipal lucense, aínda conformado por PSdeG e BNG, iniciou o procedemento para renombrar oito cales da cidade que aínda estaban dedicadas a distintas figuras relacionadas coa ditadura franquista, cumprindo así co fixado na lei de memoria histórica. Entre eles, o xeneral Teza, Carlos Azcárraga, José Cedrón del Valle, o Tenente Coronel Teijeiro, os irmáns Pedrosa, Julio Ruiz de Alda ou Ramón Ferreiro.
O proceso tivo nos últimos meses algúns episodios de conflito, relacionados con algunha das propostas para bautizar de novo estas vías e prazas. Sobre todo pola relación coa ditadura franquista dalgúns dos nomes suxeridos, sobre todo, o de Manuel Fraga. A proposta de darlle o nome de Fraga a unha rúa contou co total rexeitamento do BNG e coas dúbidas dalgúns sectores do PSOE. Con todo, o secretario municipal avaló nun informe a legalidad da asignación dunha rúa a Manuel Fraga. E tamén o fixo cunha das denominaciones preexistentes, a de Ramón Ferreiro, que polo tanto podería manter a avenida á que dá nome desde fai décadas. Ferreiro foi militante falangista, un camisa vella que foi Gobernador Civil e Xefe Provincial do Movemento da provincia de Lugo en 1939.
Outras localidades
Son moitos os concellos galegos, cidades, vilas e localidades máis pequenas, que manteñen intactos elementos simbólicos, físicos ou nas denominaciones das súas rúas e espazos públicos, con enlaces á ditadura franquista.
En Nigrán, por exemplo, o BNG reclamou a retirada dunha placa de mármore "carente de calquera simboloxía relixiosa" e destinada a recordar a José Primo de Rivera e aos "caídos do bando vencedor", situada no Templo Votivo do Mar en Panxón, segundo publicou Valminor.info.
En Ferrol, malia que foron retirados os obxectos e elementos máis rechamantes (comezando pola coñecida estatuta ecuestre do dictador, ou a cruz que dominaba a praza de Amboaxe ou os escudos franquistas presentes na Casa do Concello e na Biblioteca), mantéñense aínda algúns nomes de rúas ilegais no trazado do Arsenal, así como un escudo no antigo edificio da alfándega.
Nenhum comentário:
Postar um comentário